russische poppetjes

Foto: Baboesjka

Ik heb thuis een stel 'matroesjkas' staan. Van die Russische poppetjes die allemaal in elkaar passen. Ze zijn leuk om mee te spelen én ze staan (voor mij) symbool voor de eeuwige herhaling van patronen: wat zich in het klein voordoet - is vaak ook in het groot herkenbaar.  Denk maar aan de opvallende gelijkenissen tussen microscopisch kleine beelden en beelden van het heelal. 
Maar ik zie dit gegeven ook terug in de  basisbehoeften van mensen. Deci & Ryan (Rochester, 2002) stellen in hun zelfdeterminatietheorie  dat alle mensen een aantal gelijke basisbehoeften hebben: de behoefte aan autonomie, verbondenheid en competentie en dat deze drie mensen weten te motiveren tot inzet en prestaties en dat ze bijdragen aan welzijn. 
Die theorie duikt terecht regelmatig op. 
Meestal gaat het dan over behoeften en motivatoren op individueel niveau: om  de behoefte van kinderen om zich gekend te weten en van betekenis te zijn. 
Of om die van professionals - in welke sector dan ook -  om bij hun team te horen, te ervaren dat ze bekwaam zijn in hun taak en zich vrij te kunnen bewegen in hun functie.  
Maar, tijdens ontelbare vergaderingen over de veranderingen in het jeugdstelsel heb ik ontdekt (nou, ja: heb ik de indruk gekregen) dat de theorie niet alleen opgaat voor individuen, maar dat deze ook op organisatie- en stelselniveau van invloed is. Ook een organisatie 'handelt' vanuit deze basisbehoeften. Vertegenwoordigers van de organisatie (zoals bestuurders of managers) vragen zich af: 'wat doet deze ontwikkeling met de autonomie van mijn organisatie? 'Hoor ik er bij, wordt mijn organisatie en wordt onze expertise gezien?'  'Kunnen we deze vraag aan, zijn we kundig, competent?'  En ook zij reageren, net als een kind of een medewerker, gekrenkt of defensief wanneer door collega-organisaties of door opdrachtgevers over deze behoeften heen gekeken wordt. 

Ik zie een setje van drie Russische poppetjes voor me.
- Het kleinste poppetje is het kind, of de cliënt. Worden cliënten gezien en ondersteund in deze drie basisbehoeften?
- Het iets grotere poppetje is de medewerker.  Komen de behoeften van medewerkers binnen hun organisatie voldoende aan bod?
- En het derde poppetje is 'de organisatie'. Komt deze, als onderdeel van het (jeugd)stelsel, tot hun recht?  

Het loont - is mijn stelling - om op alle drie deze niveaus aan bevestiging van die basisbehoeften te werken en ervoor te zorgen dat ze ook elkaar verstevigen.
​Dat brengt eenheid. Focus. Motivatie.
Een droomscenario?
​Misschien, maar wel één dat de moeite van het werk waard is en dat mij en met mij vele anderen motiveert en in beweging brengt.   

---